OHSAD Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Reşat BAHAT, NTV de yayınlanan Bakış Programına katıldı.
1 Şubat 2023 tarihinde yayınlanan programa Dr. BAHAT, Noyan DOĞAN’ın SUT değişikliği olursa sağlık sistemine faydaları nelerdir? Özel sağlık sigorta şirketleri ile hastaneler arası ne oluyor?. SUT vatandaşı neden ilgilendiriyor? Sağlığın geleceğinde ne var? OHSAD kurultayının bu yıl konusu nedir? sorularını yanıtlıyor.
Sağlık uygulama tebliği kısa adı SUT’ta ne oluyor. Reşat hocam şunu söyler misiniz? Ben bir vatandaşım. Bunu anlamakta zorluk çekebilir vatandaş. Bu sağlık uygulama tebliği beni neden ilgilendiriyor.
Tabi ki diyebilir haklıdır. Çünkü Sağlık Uygulama Tebliği’nin vatandaşın menfaatine ya da menfaatine olmayan yeri neresi bunun özellikle anlatmak isterim. Biz SGK anlaşmalı hastaneler Sosyal Güvenlik Kurumu ile bir sözleşme yapıp belli bir fiyattan hizmet sunuyoruz. Fark almamızı serbest olduğu yoğun bakımlar işte bazı operasyonlar işte organ nakilleri falan gibi acillerde bir kısım dışındaki kısımlarda da fark atıyoruz vatandaştan çünkü sosyal güvenliğin fiyat hiçbir zaman bizim cari fiyat mı zı ya da bizim masraflarımızı karşılamıyor. Yani SUT artmazsa bizim cari fiyatımızla devletin verdiği arasındaki vatandaşın cebinden ödediği kısım her zaman artıyor. Aslında vatandaşı bizden daha çok ilgilendiriyor. Siz bir muayeneye 17 lira veriyorsanız 17 lirada laboratuvar için veriyor. ;Tek bir laboratuvar kalemini biri 17 liraya yapamayacağınız için vatandaşa diyorsunuz ki cebinizden 100 lira 200 lira 500 600 lira ödeme yapmanız lazım.
Ayrıca ayakta kalmak için bütün bu ödemeyi yaparken % 200 kuralına da uymamış oluyorsunuz. Her yaptığınızda suç işlemiş oluyorsunuz. Bu suçun karşılığında SGK size vatandaşın şikayetiyle beraber ceza kesiyor. Sağlıkta ihtiyaçlar sürekli ve talep sürekli artabilir ama bizim sunduğumuz hizmet sınırlıdır. Hastane sayısı sınırlıdır, Doktor sayısı sınırlıdır, kamu hastanesi sayısı sınırlıdır.
Yüzde 30’a yakın kaynak Özel sektörde var. Siz özel sektör dediğimiz kısma sürekli artırmadan ya da sabit şekilde tutmaya çalışırsanız; özel sektörün vatandaştan talep ettiği para isteği artacağı için doğal olarak hastalar kamu hastanelerine yığılma oluyor.
Haklılar
Kamu Hastaneleri yığılan hastalar o talebi karşılamaya dizayn edilmemiş. kamu hastanelerinde sıra bulamadıkları ya da ameliyat süreleri uzadığı için kamu tarafından finanse edildiği halde cebinden para çıkmadığı halde vatandaş oradaki sürelerden ulaşımdan sıkıntılı. Burada da ödediği paradan sıkıntılı. Yani burada siyasetin kazanacağı bir şey var mı ?
Bu tabloda kimseye bir şey çıkmaz
Bu tabloda vatandaş kaybeder mi evet kaybeder. Yani bu tabloda devlet hastanelerinin iyi hizmet verememesinden ve bizim kurallara uyamamamızdan siyaset kaybeder mi kaydeder. Bunun düzeltilmesi lazım. Bunun tek yolu SUT’a düzgün bir güncelleme yapılmasıdır.
Bu SUT’ta güncelleme yapmaktan kasıt Sosyal Güvenlik Kurumu ya da devletin size ödeyeceği rakamın artırılmasını istiyorsunuz ama geçen sene arttırıldı
Evet artırıldı. Geçen sene artırılan toplam sahaya yansıması yüzde 52
Yüzde 52 beğenmiyor musunuz?
Geçen yılki enflasyon biliyorsunuz. Artış enflasyonun altında. Yani biz sağlıktaki Enflasyon zaten oldukça yüksek.
Yüzde 60’lara yakın enflasyondan bahsediliyor
Sağlık enflasyonu böyle artık devlet TÜİK yüzde 86’larda bir şey açıkladı. Verilen artış bu enflasyonun altında kaldı. Doğal olarak buradan alınan fark ücreti de artacak. Bu yıl yapılacak artışın çok tatminkar olması lazım.
Şimdi gündemde galiba ne kadarlık bir artış yapılması planlanıyor?
Bizim talebimizi TOBB Sağlık Meclisi orada o komisyonda bulunuyor ama bir oyu var doğal olarak. Sağlık Bakanlığı da üniversitelerde şiddetle bunun artmasını istiyorlar. Çünkü onlar da verdiği hizmetin karşılığında hastanelerini çeviremiyorlar. Çok iyi hizmet vermelerine rağmen Maliye Bakanlığına gidip Sağlık Bakanlığı hastanelerine ek bütçe almak zorunda kalıyorlar. O kadar iyi düzgün kaliteli hizmet verip sonrada paranız yetmediği için sürekli Maliye Bakanlığı’nın kapısını çalmak da Sağlık Bakanlığı’nın kimyasını bozuyor. Yani onların da bu para bulma derdi yerine Sağlık Bakanlığı’nın işlemlerine daha çok odaklanması lazım.
Bugün SUT’un ne kadar bir artışı sizi mutlu eder?
Yani Sayın Bakan bize aslında bundan Altı ay önce işaret verdi. Basına da açıkladı. Dedi ki; SUT’u masaya yatıracağız, 15 yıldır bir sürü şey değişmiştir. Bazı alanlarda belki de maliyetiniz düşmüştür. bazı hizmetleri belki de hiç vermiyorsunuz. Bazılarında da maliyeti çok artmıştır ve yeni hizmetleri ilave olmuştur. Bunları güncelleyelim dediler ama yani bir şey yok. Altı-yedi ay bunlar büyük zamanlar biz bunları bekliyoruz şimdi seçim sathına giriliyor. En azından global olarak yani yüzde 55-60 bir artış yapılırsa bizi birazcık olsun rahatlatır. Çünkü bizim maliyetlerimizin yarısı doktor ve hemşire ya da sağlık çalışanı gibi eleman maliyetimiz. Bu yüzde 55 arttı Bu yüzde 55’i yansıması yüzde 50’nin altında olmaz Siz bizim maliyetimizi yüzde 55 artarken bunun altındaki bir güncellemeyle bizi bugünden daha kötü duruma düşürmüş olmaz mısınız?
Bundan dolayı mı bu Tamamlayıcı Sağlık Sigortası bir türlü yürümüyor? Vatandaş hastaneye gidiyor tamamlayıcı sağlık sigortası var ama hastane ben artık çalışıyorum diyor. Sigorta şirketine soruyorsunuz o da sistemden çıkmak istiyorum diyor. Diğer tarafta vatandaşlar mutsuz. Sizi anladığım kadarıyla mutsuz sigorta şirketleri mutsuz. Bu nasıl iş? Burada sıkıntı ne?
Tabii ki. Siz sabit bir çarpan da sürekli bir işlem yapıyorsunuz ya da çok az artan bir şeyle işlem yapıyorsunuz. Doğal olarak siz üç dört SUT anlaştıysanız, SUT artmadığı sürece o para sürekli sizin hastane olarak aldığınız gelir hep orada sabit olarak duruyor. Özel sigortası olan insanı daha bilinçli topluluk daha fazla şey talep ediyorlar haklı olarak. Kurumlarda bundan gelir elde etmedikleri için bu hizmetleri yeterince kaliteli veremiyorlar. Marka değerleri zarar görüyor. Bir de vatandaşın sağlıklı olmak gibi bir talebi var. Bu talebi karşılamakta zorlanıyorlar. Sigortalar da neticede bir hesap yapmış bir yıl önce seni sigortaladım demiş. O da bir para almış onun ödemesini yapacak. Onu da o kurtarmıyor. Bu sağlıktaki maliyetlerin anormal artış, pandemiden yeni çıkış ve ertelenmiş sağlık taleplerinin orantısız bir şekilde sahaya yansıması bir problem bekletiyordu. Bakıyorsunuz İngiltere’de bizim yaşadığımızdan çok daha sıkıntılı sahneler var. Dünya da çok rahat değil aslında ama benim derdim bizim sistemimiz bunu çözecek güçtedir. Türkiye’de bütün dünyaya nereye gitsek bize sistemimizi soruyorlar hayranlık duyduğu nasıl başardınız nasıl entegre oldunuz sosyal güvenlik nasıl bu kadar kapsayıcı ödüyor. Ama %4 sağlığa harcanan parayla bu sistemi bizim sürdürme olanağımız maalesef giderek azalıyor. Ben seçimden önce siyasetin bunu duyacağını düşünüyorum. Sayın Cumhurbaşkanı’nın sayın bakanların bulunacağına inanıyorum çünkü bir sürü kalemde çok ciddi rahatlamalar yapıldı. Bu kalemde de liderlik bekliyoruz.
Bir SUT mu sizi kurtaracak? Aslında şunun için soruyorum. Duyumlarım şu yönde. Hastanelerin büyük bir kısmının zarar ettiği, bazı hastanelerin de satışta olduğu yani görüşmelerinin sürdüğü bir ortam mevcut böyle mi hocam? Bazı satışta ciddi zarar ediliyor, bilançolar ciddi sıkıntılı, bu sürdürülebilir değil ve , sizi bir SUT mu kurtaracak?
Noyan bey, şu anda 120 yatak altındaki hastanelerin tamama yakını ciddi zararda teknik iflasta yani küçük hastanelerin tamama yakını teknik iflasta bunlar zaten %60-70. Yani finansları kalmamış cihazları eskimiş, binaların eskimiş bunu yenilemeyecek durumdalar. Hastanelerin 120 yatak üstündeki hastanelerin durumu biraz daha iyi ama o da yerli hastadan ya da vatandaş tedavi edebildiklerinden dolayı değil sağlık turizminden dolayı iyi. Burada eğer sağlık turizmi yeterince olmazsa bu hastanelerin çok ciddi toplu collapse gireceğini düşünüyorum. Bunun iyi yanı var tabi en azından büyük hastaneler sağlık turizmi alanında daha büyümek isterlerse ruhsatını askıya almış olan hastanenin ruhsatlarını devralıyorlar. 70 kadar hastane ruhsatı şu anda satılık. Ruhsatı satılık demek şu demek aslında ruhsatı dışında hiçbir şey kalmamış hastane kapanmış bitmiş bir kâğıt kalmış elinde. Bunlar devir için bekliyor yani azdır ucuzdur pahalıdır ama bunlar batmışlar.
Bu iyi bir şey mi? onu çözemedim. Tabii ki o hastanelerin onu satın alması 70 hastane ruhsatı satışta olması iyi bir şey midir?
Kamunun bütün hastaneleri açık tutmak zorunda gibi bir şey olamaz. Bunun için katkı sağlar ama neticede günün sonunda basiretli tacir olacaksınız ve işinizi düzgün yapacaksınız. Ama 70 sayısı çok yüksek, burada vurgulamak istediğimiz bu arkadaşlarımızın çok önemli bir kısmının basiretsizlikten ziyade güncellenmemiş SUT fiyatlarından dolayı bu sıkıntıyı yaşadığını düşünüyorum. 120 yatak altında olmak sağlık turizmi için çok uygun bir büyüklük değil.
O yüzden mi daha büyük hastaneler sağlık turizminden kazanıyor diye varlığını sürdürüyor?
Evet. Yani siz bir sağlık turizm yapmak için en az 100 yatağı sürekli sabit ayırmanız bir kapasitemiz olması lazım ki bir ülke ile anlaşma yapabilin ya da bir daimî bir sağlık turizmi akışı sağlayabilin. Yani 120 yatağın kaç tanesini ayırıp da sürekli daimî akış sağlayacaksınız. Bu imkân dahilinde değil. Ayrıca bunun için 30-40 tane her bir hastanede tercüman bulunduracaksınız, uluslararası hasta birimleri oluşturacaksınız, Bunun pazarlamasını yapacaksınız. En az 100 kişi çalıştıracaksınız bu küçük hastanelerin çoğunda zaten 300-350 kişi çalışıyor. Yani 100 kişi orada nasıl çalışır o maliyeti kurtarmaz bunu demek istiyorum.
Asgari ücrette artış var, enerji maliyetlerinde de bir artış var. Ben burada şunu anlıyorum 2023 yılı Özel hastaneler için zor olacak gibi gözüküyor ama bir taraftan benim seçim var. Sağlıkta oran nedir? Sağlık en önemli konulardan bir tanesi diyebilir miyiz? Her şeyi etkileyen hem ekonomisini hem siyaseti. Siz ne öngörüyorsunuz?
Son rakamları bilmiyorum ama sağlıkta memnuniyetin %60’ın altına indiği ülkelerde siyasetçiler koltuğunu korumakta zorlanmışlar.
Bizde %60’ın üstünde mi?
Üstünde
O zaman sıkıntı yok.
Onu bilmem. Vatandaş bilir. Yani bize verilen veriler doğruysa %60’ın altı çok ciddi bir alarm halidir. Onun altında iktidar korumak iktidarlar için zor oluyor. Ben tabii seçimler her zaman bir ekip tazelenmesidir. Seçimlerden sonra biz sektör olarak hep ivmelenme gördük.
Ama sizi etkileyen maliyet artışı ciddi
Oraya gidebilirsek; yani bu Cumhurbaşkanımızın tekrar seçilmesi halinde yada muhalefetin seçilmesi halinde Yeni ekibimize anlaması için birazcık vakit kaybedeceğimizi düşünüyorum. Lütfen bir yıl sonuna kadar kendimizi atacak kadar destek alalım ve bu stratejik sektör bu koronada çok iyi iş görmüş olan sektör lütfen ayakta kalsın istiyoruz
Sizin her sene bir kurultayınız var. Bu sene biraz erkene aldınız. Bu senenin mottosunu ne olarak belirlediniz?
Biz özel sağlık sektörü olarak nereye gidiyoruz? Bütünün içindeki yerimiz neresi ve gelecekte kendinizi nasıl konumlandırılacağız. Şimdiye kadar siyasete kamuya çok ciddi hizmetler sunduk. Bu hizmeti vermek istiyoruz ama bir dönüşüm geçirmemiz lazım. Artık bütün dünya özel hastanelerin rakibi ve dijital sağlık dediğimiz bir olay var. Artık vatandaş bir sürü hizmet almak için insanlar hastanelere gelmeyecekler. Biz buna ayak uydurmak zorundayız. Bir sürü ameliyatları uzaktan yapacağız başka ülkelerde bu ameliyatları oturduğumuz yerde yapacağız. Başka ülkelerde bizim ameliyatlarımızı yapılabilecek ve biz pazarımızı da kaybedeceğiz. Tartışılacak çok şey var. Sağlık çok inovatif çok yenilikçi bir alandır. Bir sürü değişiminde aslında tetikleyicisidir. Sağlık Bakanımız inşallah gelecekler. Çalışma Bakanımızı davet ettik inşallah olumlu yanıt verirler.
Geçen sene yapılan kurultayınıza bende katılmıştım.
Sizi de bekleriz inşallah. Sektörün gönül verenleri profesyonelleri orada oluyoruz. Çok güzel tartışmalar oluyor güzel sonuçlar çıkıyor. O raporları da tekrar siyasete iletiyoruz. Bir kısmında dikkate aldığını gün alındığını görmekten mutlu oluyoruz.