Özel Hastanelerin Yoğun Bakımları S.O.S. Veriyor
Özel hastanelerin acil ve yoğun bakımlarını SGK karşılıyor. Anlaşmalı hastanelere yapılan yoğun bakım ödemeleri bu yıl yüzde 40, acil muayene ödemeleri ise yüzde 20 artırıldı
Ancak OHSAD Başkanı Dr. Reşat Bahat yapılan ödemenin maliyetleri karşılamadığını, çoğu özel hastanenin yoğun bakım hizmeti verememe riskiyle karşı karşıya olduğunu söylüyor
Türkiye’de özel hastaneler yoğun bakım, acil servis ve transplantasyon (organ nakli) gibi, hastalardan fark alınmayan hizmetleri sürdürmekte güçlük çekiyor. Nedeni ise artan maliyetler ve enflasyona karşın Sağlık Uygulama Tebliği (SUT) ödemelerindeki artışın yetersiz kalması. Sosyal Güvenlik Kurumu Sağlık Uygulama Tebliği’nde Değişiklik Yapılmasına Dair Tebliğ ile Sosyal Güvenlik Kurumu’nun (SGK) anlaşmalı özel sağlık kuruluşlarına yaptığı ödemelere yüzde 10 ile yüzde 55 oranında artış yapıldı. Buna göre yoğun bakım ödemeleri yüzde 40, acil muayene ise yüzde 20 oranında artırıldı.
Hizmetin Yüzde 24’ünü Karşılayıp SGK’dan Yüzde 12.5 Pay Alıyorlar
SGK faaliyet raporlarına göre özel hastaneler sosyal güvenliğe sunulan hizmetlerin yaklaşık yüzde 24’ünü karşılarken SGK ödemelerinden aldıkları pay yalnızca yüzde 12.5. Öte yandan yoğun bakım hizmetinde oran daha da fazla. Yıllık yoğun bakım yatak sayısının yüzde 35.4’ii özel hastanelerce karşılanıyor. Sağlık Bakanlığı istatistiklerine göre halihazırda 48 bin 753 yoğun bakım yatağı var. Ve bunun yüzde 36’sı özel sektörde; yüzde 14’ti üniversite, yüzde 50’si ise Sağlık Bakanlığı hastanelerinde.
Yoğun Bakımın Yüzde 50’sini Karşılıyor
Özel Hastaneler ve Sağlık Kuruluşları Derneği (OHSAD) Yönetim Kurulu Başkanı Dr. Reşat Bahat “Özel vakıf üniversitesi hastanelerini de hesaba katarsanız yoğun bakım hizmetinin yüzde 50’si özel hastanelerce karşılanıyor ve bu hizmetlerden ücret alınmaması tüm vatandaşlarımızı sağlık hizmetlerinin finansmanı açısından güvenceye almış ve tüm dünyaya örnek gösterilen bir model. Ancak şu an Türkiye’de bulunan 567 özel hastaneden 500’den fazlası yoğun bakım hizmeti verememe tehlikesiyle karşı karşıya. Diğerleri ise sağlık turizminden elde ettikleri gelir sayesinde artan maliyetleri karşılayabiliyor” diyor.
100 Bin Kişiye 30.5 Yatak Düşüyor
Bahat yoğun bakım ünitelerinin önemini OECD verileri üzerinden anlatıyor: “OECD verilerine göre 100 bin kişiye düşen erişkin yoğun bakım yatağı sayısında AB ortalaması 19.2, OECD ortalaması ise 17.9. Bu oran Türkiye’de 30.5. Pandemide güçlü özel hastaneler yoğun bakım yükünün yaklaşık yüzde 50’sini karşıladı. İspanya, İtalya gibi ülkelerde yaşanan durum Türkiye’de yaşanmadı.”
Hekim ve Hemşire Maliyeti 3 Kat Arttı
“Ancak acil ve yoğun bakımlarda fark almadığımız kalemlerin bir maliyeti var” diyen Bahat, en büyük maliyet kalemlerini şöyle anlatıyor: “En çok fiyat artışı yaşanan giderlerimizin başında enerji ve tıbbi sarf malzemeleri geliyor. Ocak 2020’den Haziran 2022’ye enerji maliyeti yüzde 365.5, tıbbi sarf maliyeti yüzde 186.97 arttı. Bunun dışında özel hastanede çalışacak hekim bulmak için kamudakinden daha çok ücret vermemiz gerekiyor. Hekim ve hemşire maliyetimiz 3 kat arttı. Personel maliyeti ise Temmuz 2022’de yüzde 40, Ocak 2023’te yüzde 55 arttı.”
Yoğun Bakım Yatağı Başına 2 Bin TL Zarar
Özel hastanelerin her yoğun bakım yatağından 2 bin liraya yakın zarar ettiğini söyleyen Bahat “Almanya’da devlet yoğun bakım yatağı başına ödeme yapıyor. Bizde ödeme yatak değil hasta başına yani boş kaldığı zamanki maliyetini de cebinden karşılıyor hastane” diyor ve ekliyor: “Bir yoğun bakım hastasının günlük maliyeti yaklaşık 2 bin 500 lira. SGK ise hasta başına 513,59 TL ödeme yapıyor. Bununla hastanın 3 öğün yemeği, başında 24 saat kalacak ekibi veya temizlik personelinden hangi birini karşılayacaksınız? Sadece enflasyona göre hesaplasak bile yoğun bakım için en az bin 476 lira ödeme yapılması gerekiyor, ki sağlık enflasyonu çok daha fazla.” Bahat son 10 yıldaki enflasyon artışına göre SGK ödemelerinin ne kadar olması gerektiğini de şu tabloyla açıklıyor:
Personel giderlerini karşılayamıyorlar
Sağlık Uygulama Tebliği fiyatları ile çalışan özel hastanelerin finansal darboğaz ile karşı karşıya olduğunu belirten OHSAD Başkanı Dr. Reşat Bahat “Kamu hastaneleri SGK’dan aldığı kaynak yanında genel bütçeden de ek kaynak alıyor. Maaşları devlet ödüyor ve vergi vermiyorlar.
Bu tarife ile 50 yataklı yoğun bakımı olan bir hastanenin günlük 75100 bin TL zararı oluyor. Bunu karşılayamayan birçok özel hastane de küçülmeye gidiyor ya da yoğun bakım personel giderlerini karşılayamadığından hasta bakamıyor” diyor.
Kışın Yoğun Bakımda Sıra Oluyor
Dr. Bahat, özel hastanelerin yoğun bakım ünitelerinin hizmet veremez hale gelmesi halinde yaşanacaklara da değiniyor: “Her kasım, aralık ve ocak aylarında pnömoni ve influenza nedeniyle özellikle sigara içenlerde ve yaşlılarda yoğun bakım talebi patlaması yaşanıyor. Dolayısıyla kış aylarında ya da pandemi gibi olağanüstü bir halde yoğun bakım yataklarının yetersiz olması bir kamu sağlığı problemi haline gelebilir. Biz sadece zenginleri tedavi eden hastaneler haline gelmek istemiyoruz. Sektör olarak artık özel sağlık kuruluşları için kamuya ödenen sübvansiyonları da kapsayan bir fiyat tarifesi uygulanmasını talep ediyoruz.”
Gece Çağrılan Doktora 13 TL
Acil muayene bedeli son gelen zamla birlikte 34 TL. Eğer ikinci bir doktordan konsültasyon istenirse ilave 13 TL ödeniyor. Bahat “Gecenin 3’ünde beyin cerrahını çağırıyoruz ve devlet bize 13 TL veriyor” diyor. 17 parametreli bir idrar analizi için 9,97TL ödeme yapılırken, 21 parametreli bir kan sayımı için ise 7,48 TL ödeniyor.
