Tıbbi kötü uygulamalar sonucunda hekimler ya da sağlık personellerine yönelik açılan Malpraktis davaları Tüketici Mahkemeleri nezdinde yürütülmekte ve son dönemde bu tür davaların sonucunda katastrofik cezalara hükmedilmektedir.
Derneğimizce malpraktis davalarına ilişkin yasal bir düzenleme yapılması ve doğru değerlendirme yapılabilmesi için Sağlık İhtisas Mahkemeleri kurulması doğrultusunda ilgili kurum ve kuruluşlarla görüşmeler yapılmaktadır.
Sağlık personellerini ve sağlık sunucularını ciddi anlamda etkileyen malpraktis konularının daha iyi anlaşılabilmesi için halihazırda Yargıtayda malpraktis davalarının görülmekte olduğu 12. Ceza Dairesi Üyeleri tarafından “Yargıtay, Danıştay, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi Kararları Işığında Tıbbi Müdahaleden Kaynaklanan Hukuki, Cezai ve İdari Sorumluluk Kitabı” hazırlanmıştır. Sözkonusu yayın Adalet Yayınevi tarafından basılmakta olup Aralık 2020 tarihinde satışa sunulacaktır.
Sektörümüze faydası olacağını düşündüğümüz Kitabın yazarları Yargıtay 12. Ceza Dairesi Başkanı Sn. Ahmet ER, Yargıtay 12. Ceza Dairesi Üyesi Sn. Ömür TOPAÇ, Yargıtay 12. Ceza Dairesi Tetki Hakimi Sn. Serap KAYGUSUZ a teşekkür ederiz.
ÖNSÖZ
Sağlık Hukukunun alt dallarından biri olan Tıp Hukuku, hem özel hukuku hem de kamu hukukunu ilgilendiren yönü itibariyle, hekim ile hasta arasındaki ilişkinin hukuksal boyutunu ve hekim ile hastanın birbirlerine karşı olan sorumlulukları ile haklarını düzenleyen geniş kapsamlı bir hukuk dalıdır. Diğer bütün hukuk dalları ile ilişkili olan bu alan, malpraktis iddiasına dayanan hukuki uyuşmazlıkların sayısında son yıllarda yaşanan artışa paralel şekilde ayrıca önem kazanmıştır.
Malpraktis – tıbbi kusur konulu uyuşmazlıklarda, hekimlerin ve diğer sağlık mesleği mensuplarının cezai sorumlulukları çoğu durumda, taksirle öldürme, taksirle yaralama ve görevi kötüye kullanma suçları şeklinde karşımıza çıkmaktadır. Yine tıbbi kusur konulu uyuşmazlıkların Türk Ceza Kanunu’nda ve başta 1219 sayılı Tababet ve Şubatı San’atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun olmak üzere çok çeşitli özel yasalarda düzenlenen suç tipleri ile ilişkili olduğu görülmektedir. Bunun yanında tıbbi kusurdan kaynaklı olarak hekimler ve diğer sağlık mesleği mensupları ile hastanelerin ve diğer sağlık kurum ve kuruluşlarının tazminat sorumlulukları ile Devletin sağlık hizmetlerinden kaynaklanan tazminat sorumluluğu söz konusu olduğundan, tıp hukukunun sorumluluk hukukuna ilişkin oldukça geniş olan bu alanı, tazminat sorumluğunu düzenlemektedir.
Kitabın hazırlanmasında tıbbî müdahaleden kaynaklı olarak, hekimlerin ve diğer sağlık mesleği mensuplarının hukukî, idarî ve cezai sorumlulukları geniş kapsamlı şekilde ele alınmıştır. Bu kapsamda tıbbi müdahale kavramının açıklanması; tıp hukukunun hukuksal kaynaklarının ayrıntılı şekilde irdelenmesi; hekimlerin, sağlık mesleği mensuplarının ve sağlık hizmetlerinde çalışan diğer meslek mensuplarının görev ve yetki alanlarının belirlenmesi; hekim-hasta ilişkisinde hastanın ve hekimin hakları ile yükümlülükleri; tıbbî müdahalenin hukuka uygunluk koşulları; tıbbî uygulama hata türleri ve bu konudaki uyuşmazlıklarda bilirkişilik kurumu; tıbbî ve hukukî açıdan özelliği bulunan bazı tıbbî müdahale türlerinin incelenmesi; hekim ile hasta arasındaki hukukî ilişkinin tanımlanması ve hukukî sorumluluk; Devletin sağlık hizmetlerinden kaynaklanan tazminat sorumluluğu ve rücû davaları; hekimin ve sağlık mesleği mensuplarının cezaî sorumluluğu ile bu konuda tıbbî müdahaleden kaynaklanan bazı suç tiplerinin incelenmesi konularına ayrıntılı şekilde yer verilmeye çalışılmıştır. Ayrıca belirtilen tüm bu konu başlıklarında Yargıtay’ın Hukuk ve Ceza daireleri ile Hukuk Genel Kurulu ve Ceza Genel Kurulu’nun güncel kararlarına, Danıştay’ın, Anayasa Mahkemesi’nin ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin kararlarına ayrıntılı ve geniş bir biçimde yer verilmeye çalışılmıştır.
Bütün dünyayı kasıp kavuran Covid-19 salgını dolayısıyla yaşanan pandemi sürecinde, en ön safhada takdire şayan bir gayretle mücadele eden hekimlerimizin ve sağlık çalışanlarımızın sorumluluklarının belirlenmesi amacı ile oluşturulmuş olan bu eserin, hekimlerimiz ve tüm sağlık çalışanlarımız yanında, fedakârca görevlerini icra eden hâkimlerimiz ve Cumhuriyet savcılarımıza, aynı zamanda adaletin tesisine hizmet eden kıymetli tüm hukukçulara faydalı olması bizi son derece mutlu edecektir.
Büyük emeklerle oluşturduğumuz eserimizin hazırlanış sürecinde; Yargıtay’ın ve Danıştay’ın konuya ilişkin içtihatlarının seçiminde yardımlarını esirgemeyen kıymetli mensuplarına, Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin üyeleri, tetkik hâkimleri ve tüm çalışanlarına; kitabın basımı sürecinde yardımları ve destekleri için Adalet Yayınevinin sahibi Hakan Karaaslan ile yayınevinin tüm çalışanlarına, çok değerli katkılarından dolayı teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Herşeyin başının sağlık olduğunu bir kez daha anladığımız bu zorlu salgın sürecinin bir an önce sona ermesi dileklerimizle tüm okurlarımıza çalışmalarında başarılar diliyoruz. Ankara, Ekim 2020
Ahmet Er – Yargıtay 12. CD. Başkanı
Ömür Topaç – Yargıtay 12. CD. Üyesi
Serap Kaygusuz – Yargıtay 12. CD Tetkik Hakimi